หนังสือ “หนังใหญ่วัดบ้านดอน ฉบับบทกลอน” เล่มนี้ถือกำเนิดขึ้นจากแรงบันดาลใจและความมุ่งมั่นในการสืบสานมรดกทางวัฒนธรรมอันล้ำค่าของจังหวัดระยอง หนังใหญ่วัดบ้านดอนเป็นศิลปะการแสดงที่เก่าแก่และสำคัญของไทย มีประวัติยาวนานกว่า ๒๐๐ ปี เป็นมหรสพชั้นสูงที่สืบทอดจากบรรพบุรุษจนถึงคนรุ่นปัจจุบัน ตัวหนังใหญ่หลายตัวเป็นของเก่าแก่ในยุคแรกเริ่ม และยังคงแสดงถึงรากเหง้าของอารยธรรมที่ชาวบ้านดอนพยายามรักษาไว้ไม่ให้เลือนหายไปตามกาลเวลา

หนังสือ “ฉบับบทกลอน” ถือเป็นเล่มแรกและเล่มเดียวที่ถูกเขียนบรรยายประวัติหนังใหญ่วัดบ้านดอนอย่างละเอียดด้วยรูปแบบของ “บทกลอน” โดยรวบรวมข้อมูลอย่างครบถ้วน รวมถึงภาพประกอบในยุคแรกเริ่มที่ผู้คนส่วนใหญ่ยังไม่เคยพบเห็น การที่เลือกถ่ายทอดด้วยบทกลอนนั้น เป็นการประยุกต์และสร้างมิติใหม่ที่นำเอาลักษณะการเล่าเรื่องแบบโบราณมาผสานกับการอนุรักษ์ สร้างความน่าสนใจและเข้าถึงได้ง่ายยิ่งขึ้นสำหรับคนทุกเพศทุกวัย

ต้นกำเนิดของหนังสือเล่มนี้มาจากแรงใจอันบริสุทธิ์ของสามัญชนคนหนึ่งที่ทุกคนเรียกขานว่า “ป้าติด” หรือ “เจ๊ติด” ผู้เป็นแม่ครัววัย ๗๐ กว่าปี ที่ประสบความสำเร็จในอาชีพขายข้าวแกงจนมีฐานะมั่นคง และที่สำคัญคือท่านมีความสามารถด้านการ แต่งกลอน ป้าติดเริ่มสนใจการแต่งกลอนในช่วงวิกฤตเศรษฐกิจที่ต้องเก็บตัวอยู่กับบ้าน ทำให้มีเวลาทำในสิ่งที่รักมานานอย่างการประพันธ์กลอน และนั่นเป็นจุดเริ่มต้นของบทกลอนหนังใหญ่วัดบ้านดอนที่เธอส่งมาให้ผู้เขียนดู

เมื่อผู้เขียน (นางอัญชลี จิตรบรรจง หรือ ครูแห้ว) ได้รับกลอนชุดแรกจากป้าติดซึ่งมีอายุราว ๔-๕ วรรค ก็พบว่ามีสัมผัสที่ผิดเพี้ยนไปบ้าง แต่ด้วยความเคารพ จึงตัดสินใจตอบกลับด้วยกลอนที่แฝงด้วยคำแนะนำไปถึงป้าติด เมื่อป้าติดได้รับกลอนก็เข้าใจทันที และความรู้สึกที่ “ไม่เป็นปรกติ” จากการทำผิดพลาดในวันนั้น กลับกลายเป็นแรงผลักดันให้นักกลอนท่านนี้มีความมุ่งมั่นตั้งใจเรียนรู้เพิ่มเติม จนสามารถพัฒนาตนเองเป็นนักกลอนที่มีผลงานคุณภาพได้ในที่สุด

ผู้ประพันธ์หลักของหนังสือคือ “กรีชาบวร” ผู้เป็นคนคุ้นเคยกับ “ป้าติด” และได้ร่วมงานเขียนหนังสือเล่มนี้มานานกว่า ๒๐ ปี เจ๊ติดคือบุคคลสำคัญที่เคยบริจาคเงินจำนวนมากเพื่อสนับสนุนหนังใหญ่วัดบ้านดอน ทั้งยังเป็นผู้ชักชวนผู้บริจาครายอื่น ๆ และบริจาคตัวเองลงแรงอย่างต่อเนื่อง ความผูกพันอันยาวนานนี้เอง ทำให้กรีชาบวรเข้าใจถึงความชื่นชมในบทกลอนของป้าติด และได้ขอข้อมูลเชิงประวัติศาสตร์หนังใหญ่เพื่อนำไป แต่งบทกลอนประวัติหนังใหญ่ ให้เป็นเรื่องราวที่สละสลวยและอ่านได้ง่าย